โครงสร้างภายในของลำต้น

โครงสร้างภายในของลำต้นพืชใบเลี้ยงคู่

เมื่อนำต้นมะละกอ ซึ่งเป็นพืชที่เป็นพืชใบเลี้ยงคู่ มาตัดตามขวางแล้วส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ จะพบว่ามีเนื้อเยื่อชั้นต่างๆ อยู่เรียงตัวตั้งแต่ชั้นนอกเข้าไปชั้นในได้ดังต่อไปนี้

 

1.ชั้นเอพิเดอร์มิส (Epidermis)

เป็นชั้นที่อยู่ด้านนอกสุดของลำต้นพืช ปกติมีอยู่เพียงแถวเดียว ซึ่งอาจเปลี่ยนแปลงเป็นเซลล์คุม (Guard cell) ขนหรือหนาม ด้านนอกของชั้นเอพิเดอร์มิสนี้ ยังมีสารคิวทินเคลือบอยู่อีกด้วย

2.ชั้นคอร์เทกซ์ (Cortex)

ชั้นคอร์แทกซ์ในลำต้นของมะละกอจะมีลักษณะที่แคบกว่าชั้นคอร์เทกซ์ในราก ซึ่งเซลล์ในชั้นนี้ โดยส่วนมากเป็นเซลล์ประเภทพาเรงคิมา (Parenchyma) ส่วนเซลล์ที่อยู่ติดกับเอพิเดอร์มิส 2-3 แถวถัดเข้ามา เป็นเซลล์ประเภทคอลเลงคิมา (Collenchyma) ที่ช่วยให้ลำต้นมีความแข็งแรงขึ้น ในลำต้นยังมีเนื้อเยื่อสเกลอเรงคิมา (Sclerenchyma) แทรกตัวอยู่ทั่วไป
การแตกกิ่งของลำต้นนั้นมาจากชั้นคอร์เทกซ์นี้ด้วย  ชั้นคอร์เทกซ์สิ้นสุดที่เอนโดเดอร์มิส ซึ่งในลำต้นส่วนใหญ่จะมองเห็นเอนโดเดอร์มิสได้ไม่ชัดเจนหรือบางลำต้นอาจจะไม่มีเลย

3.ชั้นสตีล (stele)

ในลำต้น ชั้นนี้อาจจะกว้างมากจนไม่สามารถแบ่งแยกออกจากชั้นคอร์เทกซ์ได้ชัดเจน ชั้นสตีลยังมีส่วนประกอบต่างๆต่อไปนี้

3.1 วาสคิวลาร์บันเดิล หรือ มัดท่อลำเลียง (vascular bundle)

ประกอบไปด้วยเนื้อเยื่อไซเลม (Xylem) ซึ่งอยู่ด้านในติดกับพิธ และเนื้อเยื่อโฟลเอ็ม (Phloem) ซึ่งอยู่ด้านนอก ติดกับคอร์เทกซ์ มัดท่อลำเลียงของมะละกอและพืชใบเลี้ยงคู่จะมีลักษณะเรียงตัวกันในแนวรัศมีเดียวกัน และเรียงตัวอยู่รายล้อมรอบลำต้นอย่างเป็นระเบียบ  ระหว่างเนื้อเยื่อทั้งสองชนิดนี้ มีเนื้อเยื่อวาสคิวลาร์ แคมเบียม (vascular cambium) กั้นอยู่ตรงกลางอีกด้วย และยังทำให้ทราบได้อีกด้วยว่า มะละกอมีการเจริญเติบโตต่อไปในขั้นที่สอง หรือการเจริญขั้นทุติยภูมิอีกด้วย

3.2 พิธ (Pith)

เป็นเนื้อเยื่อที่อยู่ด้านในสุดของลำต้น เนื้อเยื่อส่วนนี้คือพาเริงคิมา (Parenchyma) ทำหน้าที่สะสมอาหาร จำพวกแป้งหรือสารอื่นๆ เช่น ลิกนิน ผลึกแทนนิน เป็นต้น